Reprezentanci organizacji odzysku wyrazili ostatnio niezrozumienie dla propozycji podniesienia kapitałów zakładowych tychże organizacji. Przedstawiciele firm uważają, że kompletnie nie przemawia do nich argumentacja Ministerstwa Środowiska, która opiera się na następujących przesłankach:

- poprawka zgłoszona przez Polską Organizację Handlu i Dystrybucji oraz PKPP Lewiatan

- analogia do zapisów ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym

- zwiększenie odpowiedzialności finansowej w przypadku likwidacji organizacji

Postulujące podmioty pragną zarazem w tym miejscu zauważyć, że inne organizacje branżowe (np. GPPE) wnosiły o pozostawienie wysokości kapitału na obecnym poziomie. Zdumiewa ich także argument dotyczący odpowiedzialności finansowej. Kapitał na poziomie 5 mln będzie najczęściej wielokrotnie przewyższał ewentualne opłaty produktowe wnoszone potencjalnie przez mniejsze organizacje odzysku.

Sprawozdanie OŚOP1 największych organizacji odzysku działających w Polsce wskazuje, że taka opłata może przewyższać 200 mln złotych w skali roku. Podobna sytuacja ma miejsce na rynku sprzętu elektrycznego, gdzie szacowana opłata produktowa w przypadku braku realizacji obowiązków recyklingu przez największą organizację odzysku jest liczona w setkach milionów złotych.

Proponowana zmiana zapisu dotyczącego podniesienia kapitału, nie ma zatem ekonomicznych przesłanek i może być odbierana jako próba monopolizacji rynku przez największe podmioty. Rozwiązanie to będzie dotkliwe dla podmiotów o niskiej sumarycznej masie wprowadzenia, które poniosły nakłady na utworzenie organizacji odzysku, nieproporcjonalnie duże w stosunku do poziomu wprowadzenia, często czyniąc z działalności na rynku recyklingu opakowań istotne źródło swoich dochodów.

Po wprowadzeniu zmiany ich akcjonariusze nie tylko utracą możliwość uzyskiwania korzyści ze swojej inwestycji, lecz także ich środki zaangażowane w utworzenie organizacji odzysku zostaną zatrzymane w postaci kapitału (utrzymywanego w gotówce) i znacznie stracą na wartości. Proponowana zmiana jest zatem dyskryminująca wobec podmiotów o niewielkim poziomie wprowadzenia, które własnym kosztem stworzyły infrastrukturę niezbędną dla przejęcia obowiązków wskazanych w ustawie o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami i o opłacie produktowej od podmiotów wprowadzających produkty w opakowaniach. Rozwiązanie to może stanowić nie tylko ograniczenie zasady swobody działalności gospodarczej, lecz także naruszać konstytucyjną zasadę równości.

Biorąc powyższe pod uwagę, a w szczególności możliwe skutki rynkowe proponowanej zmiany, należy stwierdzić, że nie służy ona ochronie takiej wartości konstytucyjnej, jaką jest ochrona środowiska. Trudno tu również dostrzec realizację innego ważnego celu publicznego. Co więcej, prawodawca może doprowadzić do skutków odwrotnych od zamierzonych przez prawodawcę Unijnego (cele Dyrektywy) oraz ustawodawcę (efektywny system ochrony środowiska, jako wartość konstytucyjna). Na tej podstawie należy stwierdzić, że proponowana zmiana stanowi rozwiązanie wątpliwe z punktu widzenia art. 20 i 22 Konstytucji RP.

Organizacje odzysku nie tylko skupiają się na krytyce obecnej propozycji ale pokazują równocześnie lepszą alternatywę. Proponują bowiem Komisji, rozważenie możliwości wprowadzenia obowiązku zawierania przez podmioty polis OC, w zależności od sumy przejętych obowiązków. Będzie to rozwiązanie, zgodne z zasadą proporcjonalności działań i odpowiedzialności za nie oraz spełni oczekiwanie zwiększenia odpowiedzialności finansowej podmiotów według skali prowadzonej działalności. Takie rozwiązanie nie będzie naruszało gwarantowanej zasady swobody działalności gospodarczej, ani konstytucyjnej zasady równości. Powiązanie ze sobą, wysokości polisy OC od wielkości przyjętego na siebie obowiązku przetwarzania nie będzie jednak ograniczało funkcjonowania na rynku mniejszych podmiotów, co zwiększy konkurencyjność między podmiotami.

Podkomisja Sejmowa w odpowiedzi na krytykę ze strony organizacji odzysku, wniosła i przyjęła poprawkę zmniejszająca wysokość kapitału zakładowego organizacji odzysku z 5 mln zł do 2, 5 mln złotych. Analizując jednak problem, nowa propozycja odnośnie wysokości kapitału zakładowego dla tych podmiotów, jest nadal niekorzystna a kwota za wysoka.