Na całym świecie odnotowuje się nieustanny wzrost produkcji odpadów z tworzyw sztucznych, które pochodzą z najróżniejszych gałęzi gospodarki i przemysłu. Znaczna część z nich trafia na wysypiska śmieci, natomiast zaledwie jedna trzecia odpadów jest ponownie wykorzystywana dzięki zastosowaniu recyklingu. Jest to niezwykle istotne działanie, ponieważ tworzywa sztuczne charakteryzują się długim czasem degradacji, co sprawia, że ich składowanie jest wysoce niekorzystne zarówno pod względem ekonomicznym, jak i ekologicznym.

Warto mieć również na uwadze, że powstające na drodze recyklingu recyklaty mogą zostać ponownie wykorzystane do produkcji nowych opakowań czy artykułów. Współcześnie prowadzone prace naukowo-badawcze związane z zastosowaniem i możliwościami recyklatów polimerowych pokazują, że nie ustępują one właściwościami pierwotnym surowcom.

Czym są i jakie właściwości mają recyklaty?

Mianem recyklatu bądź regranulatu nazywane są surowce, które pozyskuje się w zakładzie recyklingu odpadów, by stanowiły bazę do wytwarzania nowych produktów. Otrzymuje się je w wyniku ciągu procesów technologicznych, do których należą takie etapy jak np. rozsortowywanie zużytych tworzyw sztucznych, kwalifikacja do odpowiednich grup odpadów czy utylizacja niezdatnych do powtórnego użytku elementów. Pozyskiwanie końcowego recyklatu odbywa się najczęściej na drodze recyklingu materiałowego (mechanicznego). Polega on na rozdrobnieniu odpadów z tworzyw sztucznych celem uzyskania sypkiego, wygodnego do dozowania materiału, który będzie spełniał określone wymagania jakościowe przy jednoczesnym braku zmiany struktury chemicznej.

Zastosowanie nowoczesnych rozwiązań technologicznych sprawia, że materiał w postaci recyklatu jest całkowicie pozbawiony obcych wtrąceń, co pozwala zachować odpowiednie właściwości finalnie produkowanego wyrobu. Znów tworzenie mieszanin odpadów lub wprowadzanie do nich specjalnych dodatków może sprawić, że recyklat zostanie uszlachetniony w celu zwiększenia jego wytrzymałości, sztywności czy lepkości. Recyklingowi mechanicznemu są najczęściej poddawane plastikowe butelki oraz sztywne folie pochodzące z opakowań – zwykle wystarczy je tylko oddzielić od takich zanieczyszczeń jak nakrętki, nalepki, pozostałości kleju czy przechowywane w nich produkty. Dzięki wykorzystaniu tego typu odpadów można z powodzeniem zastąpić pierwotny surowiec znacznie tańszym, bo powtórnie przetworzonym zamiennikiem.

Gdzie wykorzystywane są recyklaty?

Jednym z najważniejszych tworzyw sztucznych, z których wytwarza się regranulaty, jest poli(tereftalan etylenu), znany skrótowo jako PET. To termoplastyczny polimer należący do grupy poliestrów, wykorzystywany w wielu gałęziach przemysłu. Recyklaty w formie płatków PET mają szerokie zastosowanie, ze szczególnym naciskiem na przemysł włókienniczy, chemiczny i opakowaniowy. Ponadto wykorzystywane są one do produkcji:

• żywic poliestrowych;
• folii poliestrowych (do pakowania produktów spożywczych);
• włókien tekstylnych (wytwarzanie odzieży sportowej, polarów oraz innych materiałów szybkoschnących i niegniotących się) – cechują się wytrzymałością na rozciąganie,
• odpornością na ścieranie i niskąchłonnością wilgoci;
• taśm poliestrowych do pakowania (do wiązania ładunków, także na zewnątrz) – nie ulegają korozji, mogą zmieniać objętość i są odporne na różnorodne warunki atmosferyczne;
• wykorzystywanych w medycynie protez naczyniowych (do leczenia przewlekłych zatorów naczyniowych).

Warto przy tym zaznaczyć, że recyklaty wytwarzane z tworzyw sztucznych idealnie nadają się do przetwórstwa wykorzystującego procesy wtryskiwania i wytłaczania. Znajdują w ten sposób zastosowanie w różnego rodzaju wyrobach dla budownictwa, ogrodnictwa oraz rolnictwa. Stosowane są chociażby do produkcji skrzynek narzędziowych czy ogrodowych, doniczek, akcesoriów meblowych, samochodowych oraz wielu innych przydatnych elementów. Jednocześnie wciąż nie jest to koniec możliwości recyklatów, a użycie ich w nowych aplikacjach zależy wyłącznie od pomysłowości producentów oraz od inwestycji w maszyny do przetwórstwa tworzyw sztucznych – takich jak te oferowane przez firmę Pol-Service.